არატრადიციული წყაროები

მზის ენერგიის ეფექტურად გამოყენების მიზნით ადამიანმა შექმნა მზის ბატარეა, რომელიც სინათლის ენერგიას უშუალოდ ელექტრულ ენერგიად გარდაქმნის. სინათლის ენერგიის უშუალოდ ელექტრულ ენერგიად გარდაქმნისათვის იყენებენ ნახევარგამტარულ მოწყობილობებს - ფოტოელემენტებს. ისინი დამონტაჟებულია ყველა კოსმურ ხომალდზე და უზრუნველყოფენ ხომალდის ელექტრული ენერგიით მომარაგებას. ხომალდის მზის ბატარეის სასარგებლო ფართობი რამოდენიმე ათეულ კვადრატულ მეტრს აღწევს. მზის ბატარეას წარმატებით იყენებენ ავტომატურ მეტეოსადგურებში, გადასატან რადიოსადგურებში, რადიომიმღებებში და სხვაგან.

პერსპექტიულია მზის ენერგიის ელექტრულ ენერგიად გარდაქმნა კლასიკური ციკლით ორთქლის ქვაბი – ტურბინა – გენერატორი.

მზის უზარმაზარი ,,ნაჩუქარი" ენერგიის მცირე ნაწილის გამოყენებაც კი მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს კაცობრიობის ეკონომიკური და ეკოლოგიური პრობლემების გადაწყვეტას,  მაგრამ მზის ენერგიის ფართო მასშტაბით გამოყენებამდე, ალბათ, ჯერ კიდევ შორსაა, ამის ძირითადი მიზეზი ისაა, რომ მზის ენერგიის სიმკვრივე დედამიწის ზედაპირზე დიდი არ არის. იგი გაფანტულია.

ჩნდება კითხვა:

1.აბინძურებს თუ არა ჰელიოენერგეტიკული დანადგარი გარემოს?

2.შესაძლებელი რომ იყოს ისეთი ელექტროსადგურის აგება,რომელიც მზის ენერგიას სრულიად გარდაქმნის ელექტრულ ენერგიად,მაშინ რა ფართობი დასჭირდება 1000 მგვტ სიმძლავრის ელექტროსადგურს?ჩათვალეთ, რომ იმ განედზე, სადაც ელექტროსადგურებს აგებენ, მზის სიმძლავრე 250-300 ვტ/მ²-ია.

    არსებული მეთოდებით ელექტრული ენერგიის მიღებისას ეფექტურობა მხოლოდ=23-28 კმ² მაინც უნდა იყოს. ეს კი საკმაოდ დიდი ფართობია.

    სინათლის ენერგიის უშუალოდ ელექტრულ ენერგიად გარდაქმნა მეცნიერების ერთ-ერთ მნიშვნელოვანი ამოცანაა. ამ ამოცანის წარმატებით გადაწყვეტის შემთხვევაში საჭირო აღარ იქნება გიგანტური რაოდენობით ქვანახშირის, ნავთობის და საწვავი აირის მოპოვება და დაწვა, ატომური ელექტროსადგურების აგება. აღარ გაბინძურდება გარემო.

    საქართველოში კარგი პირობებია მზის ბატარეის ფართო ქსელის შესაქმნელად. საქართველოს ტერიტორიაზე მზიდან მოსული ენერგია 500-ჯერ მეტია ჩვენთვის საჭირო ელექტროენერგიაზე. თუ კი ჩვენი ტერიტორიის მნიშვნელოვან ნაწილს მზის ბატარეით დავფარავთ, მაშინ ძირითადად დავაკმაყოფილებთ ქვეყნის მოთხოვნებს ელექტროენერგიაზე.

ელექტრულ ენერგიად ქარის ენერგიასაც გარდაქმნიან. ქარის ენერგიის მიმღებ მოწყობილობას ჩვეულებრივ დგამენ იქ, სადაც წლის განმავლობაში ქარის საშუალო სიჩქარე 4-5 მ/წმ-ს აღემატება. საქართველოში ამ მოთხოვნებს აკმაყოფილებს  ფოთის, სურამის, ქუთაისის მიდამოები, თრიალეთის ქედის ჩრდილო ფერდობები, შიდა აჭარა , თბილისის სამხრეთ-აღმოსავლეთი ნაწილი, ცალკეული მდინარეთა ხეობები და სხვა.

    ქარის ენერგიის არსებით ნაკლს წარმოადგენს ქარის ძალის უთანაბრობა, თანაც ფართობის ერთეულზე გამოყოფილი ენერგია შედარებით მცირეა. რის გამოც,  ქარის ტურბინის ფრთების ზომა, თუ კი მას საქარხნო მაშტაბით ენერგიის საწარმოებლად დავამზადებთ, პრაქტიკულად, განუხორციელებელი სიდიდისაა. ამიტომ ქარის ენერგიას იყენებენ მხოლოდ მცირე ძრავებში -„ქარძრავებში’’. მათგან მიღებულ ელექტროენერიგას მხოლოდ დამხმარე როლის შესრულება შეუძლია და მასზე დაყრდნობა არ შეიძლება.

    უკანასკნელ წლებში ინტენსიურად დაიწყო განვითარება ბიოენერგეტიკამ. მისი წყარო ბიომასაა, რომელიც შეიცავს მცენარეული და ცხოველური წარმოშობის ყველა სახის ნივთიერებას და ორგანული ნივთიერებების ნარჩენებს. ბიომასა შეიძლება გამოიყენონ როგორც საწვავი ან მისი გადამუშავებით მიიღონ სპირტი და ბიოგაზი.  ბიოგაზი  წარმოიქმნება ჟანგბადის მიწოდების გარეშე  ორგანული ნივთიერებების გახრწნისას

ბიოგაზად გარდაიქმნება ნაგვის ორგანული მასის 20პროცენტი. ენერგეტიკაში ბიოგაზის გამოყენება დიდ ინტერესს იწვევს, რადგან მისი 60 პროცენტი მეთანია. ბიოგაზის გამოყენება შესაძლებელია ქალაქის კანალიზაციის ჩამონადენის გადამუშავებითაც. დაიწყეს ნაკელისგან გამოყოფილი ბიოგაზის  აქტიური გამოყენება. 2–3 მსხვილფეხა საქონლის ნაკელისგან გამოყოფილი გაზი სავსებით საკმარისია ერთი ოჯახისათვის. ,,უფასო" ბიოგაზის გამოყენებით  შესაძლებელია ენერგეტიკული რესურსების დიდი რაოდენობით  დაზოგვა.